الزام محافظت از چشم در محیط صنعتی
عینک ایمنی از تجهیزات ضروری برای ایمنی فرد است . در محیط‌های صنعتی که چشم‌ها در معرض خطرات متعددی مانند پرتاب ذرات، اشعه‌های مضر، پاشش مواد شیمیایی و جرقه‌های جوشکاری قرار دارند، عینک ایمنی از چشم در برابر این آسیبها محافظت محافظت می‌کند. انتخاب عینک ایمنی مناسب نه تنها از آسیب‌های چشمی جلوگیری می‌کند بلکه الزامات قانونی در مورد آن برای کارگاههای صنعتی وجود دارد.
انتخاب عینک ایمنی صنعتی باید بر اساس نوع خطر (ذرات، اشعه، مواد شیمیایی)، شدت خطر و استانداردهای معتبر (ANSI/EN) انجام شود. عینک‌های جوشکاری با تیرگی متغیر، عینک‌های سنگ‌زنی با پوشش جانبی و عینک‌های شیمیایی بدون منفذ، نمونه‌هایی از تجهیزات تخصصی برای کاهش آسیب‌های چشمی هستند. رعایت نکات نگهداری و بررسی دوره‌ای تجهیزات، تضمین‌کننده ایمنی پایدار در محیط‌های صنعتی است. در این مقاله به بررسی فنی انواع عینک‌های صنعتی، نمره‌های دودی لنزها، استانداردها و کاربردهای هرکدام می‌پردازیم.
عینک جوشکاری: محافظت در برابر نور و اشعه
عینک‌های جوشکاری برای محافظت از چشم در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV)، مادون قرمز (IR)، جرقه‌های فلزی و نور شدید طراحی شده‌اند. این عینک‌ها بر اساس شاخص تیرگی لنز (Shade Number) طبقه‌بندی می‌شوند که میزان تیرگی لنز و محافظت در برابر نور را مشخص می‌کند:
جدول تیرگی لنز بر اساس نوع فرآیند جوشکاری:
| فرآیند جوشکاری | محدوده تیرگی لنز | مثال کاربرد |
| برش هواگاز | ۳–۵ | جوشکاری سبک |
| جوشکاری MIG/MAG | ۱۰–۱۳ | جوشکاری با شدت متوسط |
| جوشکاری TIG | ۸–۱۱ | کارهای دقیق |
| پلاسما برش | ۵–۸ | برش با دقت بالا |
انواع عینک جوشکاری:
عینک با درجه تیرگی ثابت: شیشه با تیرگی ثابت (مثلاً ( Shade 5 برای کارهای یکنواخت مانند سنگ‌زنی یا برش هوا گاز
عینک اتودارکنینگ: لنزها به طور خودکار در مواجهه با نور جوش تیره می‌شوند (مطابق استاندارد EN 379)
نکته ایمنی: برای جوشکاری قوس الکتریکی، عینک به تنهایی کافی نیست و باید از کلاه جوشکاری با تیرگی مناسب (Shade 10–۱۴) استفاده شود.
عینک سنگ‌زنی: مقابله با ذرات پرسرعت
این عینک‌ها برای محافظت در برابر پرتاب ذرات جامد (مانند تراشه‌های فلز، سنگ یا چوب) طراحی شده‌اند. ویژگی‌های کلیدی:
شیشه پلی‌کربنات: مقاوم در برابر ضربه‌های با سرعت بالا مطابق استاندارد ANSI Z87.1.
محافظت از کناره ها: پوشش کامل چشم از تمام زوایا و جلوگیری از ورود ذرات از کناره‌ها.
ضد بخار و ضد خش: پوشش‌های ویژه برای جلوگیری از کاهش دید در محیط‌های مرطوب یا پرگردوغبار.
عینک ایمنی شیمیایی:
کاربرد: محافظت در برابر پاشش اسیدها، حلال‌ها و مواد خورنده.
ویژگی‌ها: طراحی بدون منفذ برای جلوگیری از نفوذ بخارات سمی و لنزهای مقاوم در برابر خوردگی.
استاندارد: EN 170 برای مقاومت در برابر مواد شیمیایی.
عینک محافظ لیزر:
کاربرد: استفاده در صنایعی مانند برش لیزری یا پزشکی.
ویژگی‌ها: لنزهای فیلتردار با طول موج خاص (بر اساس نوع لیزر) برای جذب اشعه مضر.
عینک ضد گردوغبار:
کاربرد: محیط‌های پرذره مانند کارگاههای چوب‌بری یا ساخت‌وساز.
طراحی: دارای دریچه‌های غیرمستقیم برای جلوگیری از ورود گردوغبار بدون ایجاد بخارگرفتگی.
استانداردهای فنی عینک‌های ایمنی
- ANSI Z87.1 استاندارد آمریکایی برای مقاومت در برابر ضربه، پاشش مواد و اشعه UV.
استانداردهای اروپایی:
- EN 169 مشخصات لنز برای جوشکاری و برش
- EN 175 الزامات کلی برای تجهیزات محافظتی جوشکاری
- EN 172 مقاومت در برابر تابش خیره‌کننده
نشانه‌گذاری روی لنز:
- ۵-UVمحافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش
- Kمقاوم در برابر خراش
- Nپوشش ضد بخار
نکات کلیدی برای انتخاب عینک مناسب
- ارزیابی خطر: در محیط‌های با ذرات پرتاب‌شونده (سنگ‌زنی) عینک با پوشش جانبی ضروری است، اما در معرض مواد شیمیایی باید از گاگل بدون منفذ استفاده کرد.
- تطابق لنز با کار: برای جوشکاری TIG از تیرگی ۸–۱۱ و برای پلاسما برش از تیرگی ۵–۸ استفاده شود.
- راحتی کاربر: وزن سبک، پد بینی قابل تنظیم و بند الاستیک برای استفاده طولانی‌مدت.
- نگهداری: شست‌شو با محلول‌های غیرساینده و بررسی دوره‌یی ترک‌خوردگی یا فرسودگی پوشش لنز.